درباره آثار

یادداشتی بررمان «آ»، نوشته: شهناز عرش اکمل

 

 

‎آ ، نمایانگر نوعی وحدت وجود

 

رمان جديد ليلا صادقي با نام " آ" اين  بار نيز سبك شخصي نويسنده را به نمايش مي گذارد. اثري با رويكردهاي زباني خاص، توصيفات زنده و جاندار و درونمايه اي جالب توجه. استفاده نويسنده از حرف "آ" به عنوان نام اثر كه مصدر همه حروف است و بنا بر باوري آغاز آفرينش، و نيز شخصيت محوري كه بنا به گواهي متن، شخصيت اصلي است  كه به حاشيه رانده مي شود و مي شود" فرعي ترين شخصيتي كه توي داستان نفس مي كشيد" از نكات قوت كار است. هرچند بايد گفت شخصيت آ فرعي نمي شود و در تمام شخصيت ها و در تمامي متن نفس مي كشد.A arsh

‎داستان با آ آغاز مي شود و با مرگ او انجام مي پذيرد.  آ آهي است كه از سر درد از نهاد همه شخصيت ها برمي خيزد يا خوني است كه در رگ هاي هستي جاري است. آ گويي همه شخصيت هاي داستان است و همه شخصيت ها هم آ هستند. آ از خياباني گذر مي كند و داستان زندگي اش نوشته مي شود. شخصيت هاي ديگر  داستان نيز به نوعي با آ مرتبطند. همه آنها حول ميداني به نام آ مي چرخند. ميداني كه با مرگ نيز پيوندي دارد و مرگي كه به نوعي افراد داستان را به هم وصل مي كند. جالب است كه نويسنده حتي شخصيت هايي را نيز از ديگر آثارش وام مي گيرد و وارد اين ميدان مي كند. ( هرچند كاش در پاورقي به اين ارجاعات اشاره نمي كرد). آ در همه شخصيت ها وجود دارد؛ چه در صورت نام هايشان و چه در ساحت وجودي شان. آ، اولين حرف الفبا گويي اولين حرف هستي است كه وجودش در شخصيت هاي ديگر داستان حلول كرده است. در دختري به نام ابريشم كه در حسي ميان خواستن و نخواستن مورد تجاوز قرار مي گيرد و خودكشي مي كند. خودكشي به شكل پرت شدن از بالاي يك ساختمان سيماني در ميداني به نام آ كه همه شخصيت ها به نوعي با آن مرتبطند؛ ابريشمي كه در خلال داستان به صورت يك استعاره موتيف وار ظاهر مي شود؛ حال در وجود آدها يا در فرشي كه به خاطر فقر فروخته مي شود و...؛ فرناز/ فرهادي كه روحش بين ذات زنانه و جسم مردانه اش در كشمكش است و او معلق ميان اين بودن و نبودن ميان يك دلهره دائمي كه به گفته شوپنهاور "تم ناگزير هستي" است، در رنج است و به مرگ هم مي انديشد.  ليلايي كه هرگز به دنيا نمي آيد و در پيله وجود مادر بيمارش پروانه مدفون مي شود اما در داستان حضور دارد و نامش به پدري كه نامي در قصه ندارد هويت مي بخشد: "پدر ليلا"؛ و بهزادي كه در روياي پدري سر  مي كند كه هميشه آرزويش را داشته .
‎آ نمايشگر نوعي وحدت وجود است. تجلي ذات آ را در تمام شخصيت ها مي توان ديد. اين را مي توان از همان  سنگ سراچه كتاب يعني طرح جلد دريافت؛ يك آي سفيد رنگ و متمايز ميان انبوهي از آ در طرح هاي متفاوت به رنگ زرد در زمينه اي سياه ( انتخاب رنگ ها خود مقوله اي جداگانه براي بررسي مي طلبد). درنهايت همه اين آ ها با اشكال متفاوت خود همان آي محوري هستند؛ وحدت در عين كثرت و كثرت در عين وحدت. (اين آ در نام و نام خانوادگي نويسنده نيز حلول كرده كه دقيقا همرنگ با آي اصلي و زير آن روي جلد خودنمايي مي كند. به راستي كه بسياري از  نام ها و نام خانوادگي ها الف را در خود دارند).
‎گذشته از فرم و زبان خاص كار، پرداخت ظريف به مسايل و مشكلات اجتماعي مانند وضعيت ترنس ها در كشور، اوضاع نابسامان كودكان كار و زنان دستفروش، مهاجرت هاي غيرقانوني منجر به مرگ و ... از نقاط قوت رمان  آ است. رمان آ رماني است متفاوت كه خواندش به اهالي داستان پيشنهاد مي شود. 

 

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

تمامی حقوق این سایت متعلق به شخص لیلا صادقی است و هر گونه استفاده از مطالب فقط با ذکر منبع مجاز است